Fileja con nduja – Tradycyjne Danie Kalabrii numer 1

Fileja con nduja (a właściwie Fileja con ’nduja jak to się poprawnie pisze w Kalabrii) to jedno z najbardziej charakterystycznych dań kuchni kalabryjskiej. Natrafiłem na tę potrawę w bardzo przyjemnej restauracji – Marina Grande, serwującej kalabryjskie dania w Tropei. Obsługa, widząc mój zachwyt potrawą, była tak miła i podpowiedziała mi, jak przygotować to danie, żeby smakowało perfekcyjnie.

A trzeba wiedzieć, że to danie to 100% kuchni kalabryjskiej. Mamy tu lokalny makaron fileja, kiełbasę nduja z papryczkami peperoncini, czerwoną cebulę z Tropei i pomidory z samego południa Włoch. Mamma mia, com’è meraviglioso!

Makaron Fileja – Tradycyjna Kalabryjska Pasta

To tradycyjny kalabryjski makaron wytwarzany ręcznie z mąki z pszenicy durum. Formowany jest przy pomocy cienkiego patyczka znanego jako „virgula” lub „dinaciulu” lub „danaco” lun „feretto” (w zależności od regionu), który nadaje mu kształt spiralnej, niedomkniętej rurki. Dzięki tej unikalnej formie doskonale zatrzymuje sosy, co czyni go idealnym wyborem do gęstych, aromatycznych potraw.

Historia i ciekawostki:

• Fileja jest produkowana od pokoleń i odgrywa kluczową rolę w lokalnych tradycjach kulinarnych.
• Tradycyjnie była przygotowywana w domach na święta i uroczystości rodzinne.
• Dzięki swojej chropowatej strukturze świetnie łączy się z gęstymi sosami, takimi jak ’nduja.

’Nduja – Ostra Kiełbasa z Kalabrii

To unikalna, smarowalna kiełbasa z Kalabrii, wywodząca się z miejscowości Spilinga. Jest wyjątkowa nie tylko ze względu na swoją konsystencję, ale także na intensywny, pikantny smak, który zawdzięcza dużej ilości papryczek peperoncino. Bez problemu kupicie tą kiełbasę w delikatesach włoskich lub przez internet. 

Jak powstaje ’nduja?

• Do jej produkcji używa się mniej szlachetnych części wieprzowiny, takich jak podgardle i boczek.
• Mięso mielone jest na gładką masę, następnie mieszane z solą i papryczkami peperoncini.
• Kiełbasa dojrzewa od kilku tygodni do kilku miesięcy, dzięki czemu nabiera wyjątkowego smaku i aromatu.

Ciekawostka: Kiełbasa ta powstała jako sposób na wykorzystanie wszystkich części świni, co było typowym podejściem w ubogich, rolniczych społecznościach Kalabrii.

Cipolla Rossa di Tropea – Słodka Cebula z Tropei

Czerwona cebula z Tropei to jeden z najbardziej rozpoznawalnych produktów Kalabrii. Dzięki swoim unikalnym warunkom uprawy wzdłuż wybrzeża Morza Tyrreńskiego, wyróżnia się słodkim smakiem i delikatną strukturą.

Dlaczego cebula z Tropei jest wyjątkowa?

• Uprawiana jest od ponad 2000 lat – jej historia sięga czasów Fenicjan.
• Ma intensywnie czerwoną skórkę i słodki, biały miąższ, który czyni ją łagodniejszą od innych odmian.
• Idealnie komponuje się z pikantnymi składnikami, takimi jak ’nduja.

Sezon i dostępność: Cebula zbierana jest od kwietnia do końca lipca, ale dzięki odpowiedniemu przechowywaniu można ją kupić przez cały rok.

Papryczki Peperoncini – Symbol Kalabrii

Papryczki peperoncini to nieodłączny element kalabryjskiej kuchni. Są uprawiane na szeroką skalę i używane zarówno w postaci świeżej, jak i suszonej.

Dlaczego Kalabryjczycy kochają peperoncini?

• Nadaje potrawom charakterystycznej ostrości.
• Działa jako naturalny konserwant, co jest kluczowe w tradycyjnej kuchni.
• Jest symbolem kalabryjskiego temperamentu i pasji do wyrazistych smaków.

Podsumowanie

Fileja con nduja to potrawa, która łączy w sobie historię, tradycję i intensywne smaki Kalabrii. Pikantność ’ndui, delikatna słodycz cebuli i sprężysta konsystencja fileja sprawiają, że to danie jest jedną z najbardziej wyjątkowych propozycji kuchni południowych Włoch.

Składniki na Fileja con nduja

Na 4 porcje:

• 400 g makaronu fileja

• 100 g ’nduja

• 1 duża czerwona cebula z Tropei (lub inna czerwona cebula, jeśli ta nie jest dostępna)

• 400 g passaty pomidorowej

• 2 ząbki czosnku

• Oliwa z oliwek extra virgin

• Sól i pieprz do smaku

• Świeża bazylia (opcjonalnie)

• Tarty ser Pecorino Romano (do podania)

Przygotowanie

• Makaron ugotuj al dente w osolonej wodzie zgodnie z instrukcją na opakowaniu (około 15 minut).

• Na dużej patelni rozgrzej 2-3 łyżki oliwy z oliwek.

• Dodaj drobno posiekaną czerwoną cebulę i czosnek, smaż na średnim ogniu, aż staną się miękkie i lekko złociste.

• Dodaj ’nduję, rozdrabniając ją drewnianą łyżką, i smaż, aż się rozpuści i połączy z cebulą.

• Wlej passatę pomidorową, wymieszaj i gotuj na małym ogniu przez około 15-20 minut, aż sos zgęstnieje.

• Dopraw solą i pieprzem do smaku.

• Odcedź ugotowany makaron, zachowując trochę wody z gotowania.

• Dodaj makaron do sosu na patelni i dokładnie wymieszaj, aby każdy kawałek był pokryty sosem.

• Jeśli sos jest zbyt gęsty, dodaj trochę wody z gotowania makaronu, aby uzyskać pożądaną konsystencję.

• Przełóż makaron na talerze.

• Posyp świeżo startym serem Pecorino Romano.

• Udekoruj listkami świeżej bazylii, jeśli używasz.

Wskazówki

• Dostosowanie pikantności: Ilość ’ndui można dostosować do własnych preferencji smakowych. Jeśli wolisz łagodniejsze dania, użyj jej mniej lub wybierz łagodniejszą wersję kiełbasy.

• Alternatywa dla fileja: Jeśli nie masz dostępu do makaronu fileja, możesz zastąpić go innym makaronem o podobnym kształcie, np. casarecce lub fusilli.

• Przechowywanie: Danie najlepiej smakuje świeżo po przygotowaniu, ale resztki można przechowywać w lodówce przez 1-2 dni.

Włochy w naszych artykułach

Propozycja zwiedzania: Mediolan w 48h – propozycja zwiedzania
Opinia: Czy warto kupić Milano Card?
Przepis: Fileja con nduja – Tradycyjne Danie Kalabrii numer 1

Włochy w naszych filmach

#43 MEDIOLAN w 48H – ukryte PEREŁKI i oczywiste miejsca oraz CENY
#52 Smaki Bergamo | Przewodnik | Ceny | Potrawy
Kalabria. CUDNE wybrzeże w cieniu MAFII 🇮🇹
Perły wybrzeża i mafia. Tropea, Pizzo, Capo Vaticano
CAGLIARI na weekend | Atrakcje i SMAKI Sardynii 🇮🇹
BOLONIA co zobaczyć w jeden dzień | Atrakcje, ciekawostki, jedzenie 🇮🇹
SAN MARINO | Czym nas zaskoczyło? Księstwo PODRÓBEK i kuszników 🇸🇲

Wszystkie nasze filmy na mapie